Uyku, iyi bir hayat düzeni ve sağlıklı bir yaşam için olmazsa olmazdır. Uyku bütün bir gün boyunca çalışan sinilerin
onarımına ve beynin daha düzgün işlev görmesine yardımcı olur. Bireylerin gün içerisinde edinilen bilgilerin gözden
geçirilmesine ve gerekli olanların depolanmasını sağlar. Uykusuz kalan bireyin karar mekanizması ve duygu durumu olumsuz
etkilenir. Uykusuzluğun devamlı olarak görülmesi durumuna “uyku bozukluğu” adı verilir. Birçok uyku bozukluğu türleri
mevcuttur.
Uyku Bozukluğu Nedenleri
- Gece boyunca sık sık idrara çıkma
- Yoğun spor ve egzersiz yapma
- Gün içerisinde fazla kafein tüketme
- Fibromiyalji, baş ağrısı, bel ağrısı gibi kronik ağrılar
- Fazla alkol tüketimi
- Stresli bir hayat düzeni
- Kaygı, korku gibi duygular
- Solunum Problemleri
Uyku Bozukluğu Belirtileri
Uyku bozukluğu, her bireyde farklı belirtiler göstermektedir. Ancak bazı belirtiler uyku bozukluklarında ortak
görülmektedir. Bireylerde görülen ortak uyku bozukluğu belirtileri şunlardır;
- Uykuya dalmakta zorluk çekmek
- Gün içerisinde uykulu olmak
- Uyku sırasında anormal hareketler yapmak
- Uyku esnasında nefes alıp vermede görülen değişimler
- Araba kullanırken uyumak
Uyku Bozukluğu Türleri
Uyku bozukluğu, kişilerde bir çok değişik rahatsızlık olarak kendini göstermektedir.
İnsomnia(Uyuyamama): İnsomnia, uykuya dalmakta zorluk çekme, gece boyunca düzenli uyuyamam ve sürekli uyanma, normalde
kalkılan süreden daha erken saatlerde kalkma durumlarına denmektedir. İnsomnia genellikle bireylerde bulunan başka
rahatsızlıkların bir belirtisi olarak ortaya çıkar.
Narkolepsi: Narkolepsi, kişilerin gündüzleri aşırı uykulu olma hali ve zaman zaman uykuya dalma problemine haline
verilen isimdir. Narkolepsi rahatsızlığı bulunan bireyler, gündüzleri uykuya daldıkları kısa sürede rüya ve
halüsinasyonlar görebilir. Bireylerde narkolepsi rahatsızlığı bulunduğunun bir diğer göstergesi de kişilerin uykudan
uyandıktan sonra hareket edememesi (katapleksi) durumudur.
Uyku Apnesi: Uyku apnesi, uyurken soluk alamama gibi ciddi sorunlara yol açan bir uyku bozukluğudur. Uyku apnesinin
diğer belirtileri, yorgunluk, uyuklama, sabahları baş ağrısıyla uyanmadır.
Huzursuz Bacak Sendromu: Huzursuz bacak sendromu rahatsızlığı bulunan kişiler bacaklarında hissettikleri adını tam
olarak koyamadıkları, uyuşukluk, şişme gibi bir rahatsızlık sonucu uyku sırasında veya dinlenirken bacaklarını hareket
ettirme ihtiyacı hissederler.
Parosomnia: Parasomnia, uyku esnasında kişilerin uykuda sayıklama ve inleme, uyurgezerlik, uyurken altını ıslatma, çene
sıkma gibi anormal davranışlar göstermesine sebep olan bir uyku bozukluğudur.
Uyku Bozukluğu Tedavi Yöntemleri
Uyku bozukluğu, farklı tedavi yöntemleriyle tedavi edilebilen rahatsızlıklardır. Uyku hapları, uyku bozuklukları
tedavisinde en sık kullanılan yöntemlerden biridir. Uyku bozukluğu olan bireylere melatonin takviyesi de doktorlar
tarafından uygulanan tedavi yöntemlerinden biridir.
Uyku apnesi gibi uyku bozukluklarında kişileri solunum cihazına bağlamak ve cerrahi müdahale yöntemleri de
kullanılabilmektedir.
Uyku bozukluğu, yaşam tarzında gidilecek değişiklerle de giderilebilir. Sebze, balık türü yemeklerle beslenip,
karbonhidrat ve şekeri azaltmak, sigara ve alkol kullanımını azaltmak, gün içerisinde daha az kafein tüketmek bireylerin
daha rahat uykuya dalmalarına yardımcı olabilmektedir.
Uyku saatlerinde belirli bir düzeni takip etmekte daha kaliteli bir uyku uymaya yardımcı olan yöntemlerden bir
tanesidir.